Samorządowe Kolegia Odwoławcze, są organami wyższego stopnia, w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm.)), w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
W sprawach, o których mowa wyżej, kolegia są organami właściwymi w szczególności do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, żądań wznowienia postępowania lub stwierdzania nieważności decyzji.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie rozpatruje sprawy z zakresu:
- pomocy społecznej,
- świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej,
- zagospodarowania przestrzennego,
- podatków i opłat lokalnych,
- dodatków mieszkaniowych,
- gospodarki nieruchomościami,
- oświaty,
- działalności gospodarczej,
- geologii, złóż kopalin,
- gospodarki i zarządzania drogami,
- komunikacji, drogownictwa, transportu,
- zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych,
- korzystania z wód,
- ochrony środowiska i gospodarki odpadami,
- gospodarki leśnej,
- organizacji imprez masowych,
- dostępu do informacji publicznej,
- egzekucji administracyjnej,
- ochrony przyrody i ochrony zwierząt.
Ponadto Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie rozstrzyga spory związane z opłatami za użytkowanie wieczyste gruntów.